Een significante btw-wijziging in de marge van kunst & kitsch

De margeregeling is een bijzondere regeling voor gebruikte goederen, antiek, kunst- en verzamelvoorwerpen. Als een wederverkoper deze goederen aankoopt van bepaalde niet-aftrekgerechtigden, zoals particulieren, kan hij bij de doorverkoop daarvan de btw berekenen over de marge in plaats van over de vergoeding. De marge is het verschil tussen de verkoopprijs en de aankoopprijs. De margeregeling blijft ongewijzigd. Wat wel wijzigt, is de aanvullende margeregeling.

De margeregeling kan aanvullend worden toegepast bij de doorverkoop van KAV-goederen die de wederverkoper tegen het verlaagde btw-tarief (9%) heeft ingevoerd. De aanvullende margeregeling geldt ook voor KAV-goederen die de wederverkoper met toepassing van het verlaagde btw-tarief (fictief) intracommunautair verwerft of krijgt geleverd door de maker of diens rechtverkrijgende onder algemene titel óf een ondernemer die geen wederverkoper is.

Om hiervan gebruik te kunnen maken, moet een verzoek worden ingediend bij de inspecteur, die bij inwilliging daarvan een KAV-vergunning verstrekt. De vergunning geldt vervolgens voor minimaal twee kalenderjaren. Desondanks kan per levering worden gekozen voor het gewenste btw-regime (aanvullende margeregeling of het reguliere btw-stelsel).

De reikwijdte van de aanvullende margeregeling wordt aangepast. Waarom en hoe deze regeling wijzigt, wordt hierna toegelicht.

De huidige invulling van de aanvullende margeregeling bevat een prikkel voor wederverkopers om zich te vestigen in een lidstaat met een relatief laag verlaagd btw-tarief (bijvoorbeeld in Frankrijk die een tarief kent van 5,5%) op de inkoop van de KAV-goederen en een relatief laag algemeen btw-tarief op de doorverkoop van diezelfde goederen.[1] Zo kunnen wederverkopers profiteren van zowel het verlaagde tarief als de aanvullende margeregeling. Dit kan leiden tot concurrentieverstoringen. Daarom verplicht de BTW-tarievenrichtlijn lidstaten om de aanvullende margeregeling te wijzigen per 1 januari 2025.

[1] O.L. Mobach, ‘Wijziging btw-behandeling kunstvoorwerpen, antiek en verzamelobjecten; gedoe in de marge?’, BTW-bulletin 2024/53.

De aanvullende margeregeling kan vanaf komend kalenderjaar niet meer worden toegepast als de wederverkoper KAV-goederen tegen het verlaagde tarief krijgt geleverd, intracommunautair heeft verworven of heeft ingevoerd. Wat betekent dit straks voor jou als handelaar van KAV-goederen?

Gevolg
Als bijvoorbeeld een kunstenaar een door hem gemaakt kunstvoorwerp aan een wederverkoper levert, is op die levering in principe het verlaagde btw-tarief van toepassing. Hierdoor kan de wederverkoper bij de doorverkoop daarvan de aanvullende margeregeling niet meer toepassen. Dit betekent dat de wederverkoper bij doorlevering btw in rekening dient te brengen over de vergoeding in plaats van over de marge. De verkoopprijs moet worden verhoogd om dezelfde winstmarge te behalen als voorheen. De keerzijde hiervan is dat de wederverkoper de btw op invoer of aankoop in aftrek kan brengen. 

De aanvullende margeregeling kan straks nog wel worden toegepast als de wederverkoper de KAV-goederen zonder toepassing van het verlaagde tarief krijgt geleverd. Dit is bijvoorbeeld het geval als een maker van een kunstvoorwerp de kleineondernemersregeling (KOR) toepast. De KOR is een btw-vrijstelling, waardoor de levering van het kunstvoorwerp door de kunstenaar niet belast is tegen het verlaagde tarief.

Overigens wijzigt ook de KOR vanaf 1 januari 2025. Meer hierover lees je in dit blog. 

Overgangsrecht
Er is voorzien in overgangsrecht voor KAV-goederen die vóór 1 januari 2025 zijn aangekocht of ingevoerd onder de huidige aanvullende margeregeling, maar die pas na 31 december 2024 worden verkocht. De wederverkoper kan dan de niet in aftrek gebrachte btw op invoer of aankoop, alsnog in aftrek brengen in het eerste belastingtijdvak van het kalenderjaar 2025. Het is niet verplicht dat de levering van het goed ook in dat tijdvak plaatsvindt, want die kan op een later moment plaatsvinden.

Heb je vragen over de wijziging van de aanvullende margeregeling? Neem dan gerust contact op met jouw contactpersoon binnen Visser & Visser of met het btw-team via: btw@visser-visser.nl. Wij denken graag met je mee.